เพลินภาษานานาสาระ l นาฬิกา กับบทบาทที่เปลี่ยนแปลงไป นาฬิกา สิ่งประดิษฐ์ที่ใครหลาย ๆ ท่าน คุ้นเคยและรู้จักกันมาอย่างยาวนาน ไม่ว่าจะหันไปทิศทางใด ก็จะพบเจอแต่เครื่องบอกเวลาชนิดนี้ ซึ่งสิ่งดังกล่าวนี้ สามารถช่วยตอบโจทย์ให้กับคุณได้เป็นอย่างดีและช่วยทำให้การดำเนินชีวิตของคุณเป็นไปตามแบบแผนของเวลา เพื่อนำไปสู่เป้าหมาย ได้อย่างแม่นยำ ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l หลากมุมมองเกี่ยวกับการใช้ภาษาไทยเพื่อการสื่อสาร การสื่อสารเป็นปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิต มนุษย์จำเป็นต้องติดต่อสื่อสารกันอยู่ตลอดเวลา การสื่อสารจึงเป็นปัจจัยสำคัญอย่างหนึ่งนอกเหนือจากปัจจัยพื้นฐานในการดำรงชีวิตของมนุษย์ การสื่อสารมีบทบาทสำคัญต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์มาก การสื่อสารมีความสำคัญอย่างยิ่งในปัจจุบัน ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นยุคโลกาภิวัตน์ เป็นยุคของข้อมูลข่าวสาร การสื่อสารมีประโยชน์ทั้งในแง่บุคคลและสังคม การสื่อสารทำให้คนมีความรู้และโลกทัศน์ที่กว้างขวางขึ้น การสื่อสารเป็นกระบวนการที่ทำให้สังคม เจริญก้าวหน้าอย่างไม่หยุดยั้ง ทำให้มนุษย์สามารถสืบทอดพัฒนา เรียนรู้ และรับรู้วัฒนธรรมของตนเองและสังคมได้ การสื่อสารเป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาประเทศ สร้างสรรค์ความเจริญก้าวหน้าแก่ชุมชน และสังคมในทุกด้าน . ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l กังฮูแต๊ : ชาประณีตของชาวจีนแต้จิ๋ว “กังฮูเต๊” ศิลปะการดื่มน้ำชา ที่แสดงอัตลักษณ์ “คนแต้จิ๋ว” คนจีนดื่ม “น้ำชา” เป็นเครื่องดื่มในชีวิตประจำวันมานับพันปี เมื่อพูดถึงการดื่มชาโดยทั่วไป เรามักนึกถึงการเติมน้ำร้อนลงบนใบชาที่ใส่อยู่ในถ้วยกระเบื้อง หรือป้านชา แต่สำหรับ “คอชา” แล้ว การดื่มชาสักถ้วยไม่ใช่แค่มีน้ำร้อน, ใบชา และถ้วยกระเบื้อง คิดง่ายเหมือนกับการดื่ม “กาแฟดำ” ที่มีเพียงน้ำ, กาแฟ และถ้วยกาแฟ ก็ยังมีรายละเอียดที่ทำให้ได้กาแฟหอมกรุ่นกลมกล่อมเช่นกัน… กังฮูเต๊ (工夫茶) ที่แปลว่า “ชาประณีต/ชาละเมียดละไม” เพราะประณีตทั้งอุปกรณ์, น้ำ, ไฟ, วิธีชง, วิธีริน, วิธีดื่ม ฯลฯ… ลักษณะทางกายภาพที่เห็นได้ชัดเจนคือ “ป้านชงและถ้วยดื่มมีขนาดเล็ก” ...
เพลินภาษานานาสาระ l อัตลักษณ์อาหารแต้จิ๋ว วัฒนธรรมล้ำค่าแห่งแดนมังกร อาหารแต้จิ๋วเป็น 1 ใน 3 อาหารอร่อยของมณฑลกวางตุ้งอันประกอบด้วย อาหารกวางตุ้ง อาหารแต้จิ๋ว และอาหารแคะฮุ่ยโจว ปัจจุบันอาหารแต้จิ๋วมีชื่อเสียงมาก เป็นคู่แข่งสำคัญของอาหารกวางตุ้ง ทั้งในและนอกประเทศจีน ในมณฑลกวางตุ้งมีคำกล่าวว่า “กินที่แต้จิ๋ว (食在潮州)” คู่กับคำว่า “กินที่กว่างโจว (食在廣州)” อาหารแต้จิ๋วมีพัฒนาการมายาวนาน มีรากฐานมาจากอาหารเย่ว์และอาหารฮกเกี้ยน แต่รวมเอาข้อดีเด่นของอาหารกวางตุ้งและอาหารจีนถิ่นอื่นไว้ด้วยจนกลายเป็นเอกลักษณ์โดดเด่น ติดอันดับอาหารอร่อยของจีนในปัจจุบัน ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l ทรงผม ของคนไทยในอดีต ก่อนที่จะมาเป็นทรงผมที่เราคุ้นเคยกันในปัจจุบัน มาทำความรู้จักแฟชั่นทรงผมเด็กไทยในอดีตกัน วัฒนธรรมการไว้ทรงผมของเด็กไทยสมัยโบราณจะเป็นไปตามความเชื่อของผู้ใหญ่ในยุคสมัยนั้น ตามความเชื่อแล้วเชื่อกันว่าเด็กที่สุขภาพไม่ค่อยแข็งแรง เจ็บไข้บ่อย ๆ จะนิยมให้ไว้ผมจุกหรือผมเปีย แล้วจะหายจากอาการป่วยนั้นได้ ซึ่งทรงผมสำหรับเด็ก มีทั้งหมด ๔ ทรง ได้แก่ 1. ทรงผมแกละ พ่อแม่จะโกนผมลูกออกเหลือไว้เป็นกระจุกที่เรียกว่า “แกละ” ซึ่งเด็กบางคนอาจมีสองแกละ สามแกละ หรือสี่แกละก็ได้ไม่ได้บังคับ 2. ทรงผมจุก ทรงนี้เป็นที่นิยมของคนมีฐานะดี เพราะดูสวย น่ารัก อีกทั้งยังมีมวยให้เสียบปิ่นทอง เงิน นากหรือคล้องพวงมาลัยได้ด้วย แต่ถ้าเป็นเด็กที่มีฐานะยากจนไม่มีเครื่องประดับ พ่อแม่จะใช้ผ้ามัดหรือถักเปียแล้วค่อยทำเป็นมวยไว้ด้านบนแทน 3. ทรงผมโก๊ะ คนโกนจะเหลือผมอยู่แค่กระจุกเดียวตรงขวัญ ส่วนบริเวณอื่นจะโกนจนเกลี้ยง 4. ทรงผมเปีย ...
เพลินภาษานานาสาระ l คนทรงเจ้า กับวิถีชีวิตคนไทย “ร่างทรง” หรือ “การทรงเจ้าเข้าผี” เกิดขึ้นในสังคมไทยได้อย่างไร? ก่อนอื่น ต้องทำความเข้าใจก่อนว่า สังคมวัฒนธรรมไทยโบราณ เรานับถือผีมาก่อน คือในความหมายที่ว่า เรานับถือพลังที่นอกเหนือตัวเรา เป็นพลังจากธรรมชาติ เป็นบรรพบุรุษ หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์อื่นๆ ซึ่งความเชื่อแบบนี้อยู่ในสังคมไทยมาอย่างยาวนาน จนกระทั่งวันหนึ่ง มีศาสนาจากอินเดียเข้ามา คือพุทธศาสนา และศาสนาพราหมณ์ แต่วิธีคิดแบบศาสนาผีก็ไม่ได้หายไปไหน เพราะวิธีคิดแบบศาสนาผีได้แฝงฝังในสังคมไทย ดังที่ อ.นิธิ กล่าวไว้ว่า ที่จริงแล้วเรานับถือผี แต่เราเพียงเลือกรับพราหมณ์และพุทธที่ไม่ขัดกับผี จุดนี้จึงเป็น การผสมผสานของศาสนาในสังคมไทย เพราะฉะนั้น การที่ไทยเรานับถือผี เราก็มีผีอยู่แล้ว แต่เป็น “ผีท้องถิ่น” ทีนี้พอศาสนาพุทธ-พราหมณ์เข้ามา ซึ่งมันมากับวิธีคิดเรื่องเทวดา ช่วงหลังเราจึงเห็นการประดับประดาผีให้มีความอลังการมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น ...
เพลินภาษานานาสาระ l ตำนาน เรื่องเทพนาจา นาจา หรือหน่าจาซาไท้จื้อ เทพเด็กผู้ทรงอิทธิฤทธิ์เกินเด็กของจีนองค์นี้ คงจะเป็นที่คุ้นเคยกันดีของแฟนานุแฟนคอลัมน์ไทยรัฐซันเดย์สเปเชียลโดยทีมงานนิตยสารต่วย’ตูน รวมถึงผู้ที่นิยมดูซีรีส์จีน โดยมีทั้งเรื่องที่สร้างจากตำนานของนาจาเอง หรือปรากฏเป็นตัวละครในตำนานอันโด่งดังอย่างไซอิ๋ว นอกจากนี้ ในหมู่ชาวไทยเชื้อสายจีนก็ศรัทธานาจาอยู่ไม่น้อย เห็นได้จากศาลเจ้าของเทพองค์นี้ที่พบได้หลายแห่ง ทางฝั่งไทยเองก็มีนิทานพื้นบ้านที่นำเค้าโครงเรื่องมาจากตำนานของนาจา โดยได้ถูกนำมาสร้างเป็นละครจักรๆ วงศ์ๆ เรื่องโกมินทร์ ครั้งหนึ่งในปี 2546 จากต้นฉบับวรรณกรรมวัดเกาะ เรื่องพระโกมินทร์ เริ่มตีพิมพ์ตอนแรกในปี 2463 คนไทยบางส่วนก็รู้จักนาจาในนาม “เจ้าพ่อโกมินทร์” ซึ่งมีศาลบูชาในบางแห่งด้วยเช่นกัน ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
ภาษานานาสาระ l ผลไม้ ห้ามใช้ไหว้บูชา ตามความเชื่อของคนไทย ในการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์นั้นเราทุกคนต่างทำเพื่อขอพรให้มีสิ่งดีๆ เกิดขึ้นกับตัวเอง ดังนั้น ของที่นำมาไหว้หรือสักการะบูชาสิ่งศักดิ์ที่คุณนับถือก็ควรเป็นของที่เป็นมงคลด้วยเช่นกัน ตามความเชื่อของคนโบราณ ในการนำผลไม้ขึ้นหิ้งบูชาหรือไหว้เจ้าที่นั้น จะต้องคัดสรรผลไม้ที่มีชื่ออันเป็นมงคล ส่วนผลไม้ที่มีชื่อไม่เป็นมงคลนั้น ห้ามนำขึ้นบูชาบนเด็ดขาด จะมีผลไม้อะไรบ้างติดตามรับฟังในรายการเพลินภาษานานาสาระกันเลย ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l บทบาทของ ผี ในสังคมไทย ก่อนที่ศาสนาพุทธ-พราหมณ์จะเข้ามามีอิทธิพลในพื้นที่เอเชียนอาคเนย์นั้น “ผี” เป็นผู้มีอิทธิพลต่อความเชื่อของคนในพื้นที่อย่างมาก เพราะความเชื่อเรื่องผีนั้นเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยอธิบายปริศนาของคำถามที่ว่า ตายแล้วไปไหน ได้ดีที่สุดในช่วงเวลานั้น ก่อนที่ศาสนาพุทธและพราหมณ์จะเข้ามาอธิบาย หรีดมาลา ร้านออนไลน์ส่งพวงหรีดทั่วประเทศชวนผู้อ่านไปดูเรื่อง ผี ๆ ว่าน่าสนใจเพียงใด คำว่า “ผี” หรือ “วิญญาณ” เป็นมุมมองที่เชื่อมโยงกับความเชื่อเรื่องชีวิตหลังความตาย แต่ในทางวิชาการ “ผี” ยังเชื่อมโยงกับ “ความศักดิ์สิทธิ์” และอำนาจเข้ามาผนวกรวมกัน ซึ่งอ้างอิงจาก “พลังสตรี ผี เฮี้ยน” จัดโดย Thai PBS ว่า “เราศรัทธา เรานับถือ เรายำเกรง เรากลัว อำนาจมีบทบาทในการควบคุมความคิดและพฤติกรรมผู้คน ...
เพลินภาษานานาสาระ l หนุมานกับรางวัลที่ไม่คู่ควร หนุมาน เป็นลิงที่มีฤทธิ์มาก สามารถสำแดงเดชต่าง ๆ ได้หลายประการ เช่น การขยายร่างกายให้ใหญ่โต การยืดหางให้ยาว เป็นต้น นอกจากนี้ หนุมานยังได้ชื่อว่าเป็นอมตะ คือ ไม่มีวันตาย เนื่องจากเป็นบุตรของพระพาย (ลม) กับนางสวาหะ ด้วยเหตุนี้ เมื่อหนุมานมีอันตรายถึงตายแล้ว เพียงแค่มีลมพัดมา หนุมานก็จะฟื้นคืนชีพขึ้นมาใหม่ ด้วยอำนาจของพระพายผู้เป็นบิดา ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...