เพลินภาษานานาสาระ l หนุมานกับรางวัลที่ไม่คู่ควร หนุมาน เป็นลิงที่มีฤทธิ์มาก สามารถสำแดงเดชต่าง ๆ ได้หลายประการ เช่น การขยายร่างกายให้ใหญ่โต การยืดหางให้ยาว เป็นต้น นอกจากนี้ หนุมานยังได้ชื่อว่าเป็นอมตะ คือ ไม่มีวันตาย เนื่องจากเป็นบุตรของพระพาย (ลม) กับนางสวาหะ ด้วยเหตุนี้ เมื่อหนุมานมีอันตรายถึงตายแล้ว เพียงแค่มีลมพัดมา หนุมานก็จะฟื้นคืนชีพขึ้นมาใหม่ ด้วยอำนาจของพระพายผู้เป็นบิดา ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l อวัจนภาษากับกิริยามารยาทไทย อวัจนภาษา หมายถึง เป็นการสื่อสารโดยไม่ใช้ถ้อยคำ ทั้งที่เป็นภาษาพูดและภาษาเขียน เป็นภาษาที่มนุษย์ใช้สื่อสารกัน โดยใช้อากัปกิริยา ท่าทาง น้ำเสียง สายตาหรือ ใช้วัตถุ การใช้สัญญาณ และ สิ่งแวดล้อมต่าง ๆ หรือแสดงออกทางด้านอื่นที่สามารถรับรู้กันได้ สามารถแปลความหมายได้และทำความเข้าใจต่อกันได้ อวัจนภาษา เป็นสัญลักษณ์ที่มีแหล่งแสดงออกด้วยอากัปกิริยา หรือที่เกิดการแสดงออก ในหลายแหล่งด้วยกัน ได้แก่ – สัญลักษณ์ที่แสดงออกด้วยอากัปกิริยา เกิดขึ้นตามธรรมดาวิสัย เช่น การยิ้ม การโบกมือ การส่ายหน้า การปัดเมื่อแมลง ไต่ตอม เป็นต้น เกิดจากอารมณ์แรงเป็นเครื่องเร้า เช่น เวลาที่มีอารมณ์โกรธเลือดจะสูบฉีด จนหน้าแดง มือเกร็ง กำหมัด ...
เพลินภาษานานาสาระ l พญาสัมพาทีกับชีวิตที่ตกยาก สัมพาทีเป็นตัวละครในบทละครเรื่องรามเกียรติ์ เป็นนกยักษ์ที่มีฤทธิ์มาก เป็นพี่ชายของสดายุ นกสัมพาทีสามารถมองเห็นได้ไกล 1,000 โยชน์ เพราะได้พรจากพระพรหม แต่ถูกพระอาทิตย์สาปให้ขนร่วงจึงไม่อาจไปไหนได้ต้องอาศัยอยู่ในถ้ำเหมติรันที่ภูเขาเหมติรัน ริมมหาสมุทร เมื่อหนุมาน ไปสืบข่าวนางสีดา ที่กรุงลงกา พระมหาชฎิล ฤๅษีได้บอกทางไปลงกาแก่หนุมาน ระหว่างที่อยู่บนเขาเหมติรัน ชมพูพาน หนุมาน และองคต ได้กล่าวถึงนกสดายุที่เสียชีวิตอย่างมีเกียรติ สัมพาทีซึ่งอยู่ในถ้ำได้ยินว่าสดายุตายแล้วก็รีบออกมาจากถ้ำ พลวานรเห็นนกยักษ์ออกจากถ้ำก็ตกใจหนีไปซ่อน มีเพียงชมพูพาน องคต และหนุมานที่ไม่หนี นกสัมพาทีเห็นวานรทั้งสามยืนอยู่ก็ถามเรื่องนกสดายุ หนุมานบอกว่าสดายุถูกทศกัณฐ์ สังหาร สัมพาทีรู้เรื่องก็เสียใจร้องไห้คร่ำครวญ หนุมานปลอบนกสัมพาทีให้คลายความโศก แล้วถามสาเหตุที่ขนร่วงหมด นกสัมพาทีเล่าว่า เมื่อครั้งที่ตนกับสดายุอาศัยอยู่ที่เขาอัศกรรณ* สดายุยังเล็กอยู่ เห็นพระอาทิตย์ขึ้นก็เข้าใจว่าเป็นผลไม้สุก จึงบินขึ้นไปหวังจะจิกพระอาทิตย์กิน สัมพาทีเกรงน้องจะได้รับอันตรายจึงบินตามไปกางปีกกั้นแสงอาทิตย์ไว้ทำให้ขนถูกแสงอาทิตย์แผดเผาจนร่วงหมด พระอาทิตย์กริ้วสาปไม่ให้ขนงอกขึ้นจนกว่าจะพบทหารพระรามมาโห่ ...
เพลินภาษานานาสาระ l พญาสดายุกับเหตุจากปากพาจน สดายุ นกผู้ตายเพราะปาก สดายุเป็นนกที่มีฤทธิ์มาก เป็นเพื่อนกับท้าวทศรถ (พ่อของพระราม) เมื่อทศกัณฐ์ได้ลักพานางสีดาจากพระราม และและขึ้นราชรถมาในอากาศ ผ่านมาพบกับสดายุ นางสีดาจึงร้องให้ช่วย สดายุรบกับทศกัณฐ์ ๆสู้ไม่ได้ สดายุจึงเยาะเย้ยว่าไม่มีทางที่ทศกัณฐ์จะสู้ตนได้ ตนจะแพ้ก็แต่แหวนที่นางสีดาสวมใส่อยู่เท่านั้น (ไม่รู้ว่าจะพูดไปทำไม) ทศกัณฐ์จึงถอดแหวนจากนิ้งนางสีดาแล้วขว้างมาถูกสดายุ ๆบาดเจ็บแสนสาหัส แต่ก็ยังคาบแหวนบินมาส่งข่างเรื่องนาวสีดากับพระรามแล้วก็ตาย เรื่องรามเกียรติ์นี้บางคนศรัทธามาก ที่อินเดียคนที่นั่นบางคนพอเห็นพระรามทางโทรทัศน์ถึงกับยกมือไหว้ แต่ในเมืองไทยไม่ถึงขนาดนั้นพระรามเองก็ไม่ใช่ผู้ชายที่สมบูรณ์อะไร เพราะหวาดระแวงว่านางสีดาจะปันใจให้ทศกัณฐ์ ขนาดนางสีดายอมลุยไฟพิสูจน์ก็ยังไม่เชื่อสั่งให้พระลักษมณ์เอานางไปประหาร ดีที่พระลักษมณ์ไม่ยอมทำตาม ร.1 ได้พระราชนิพนธ์เรื่องรามเกียรติ์ไปคำกลอนที่คิดว่าดีที่สุดฉบับหนึ่ง พระองค์แสดงทัศนะต่อเรื่องรามเกียรติ์ไว้ว่าอันพระราชนิพนธ์รามเกียรติ์ ทรงเพียรแต่งเรื่องนิยายไสยใช่จะเป็นแก่นสารสิ่งใด ดั่งพระทัยสมโภชบูชาใครฟังอย่าได้ใหลหลง จงปลงอนิจจังสังขาร์ดังนั้นใครที่จริงจังขนาดคนเล่นโขนบางคนหลงวัฒนธรรมรามเกียรติ์ หวงรามเกียรติ์ ขนาดใครจะเอาทศกัณฐ์ไปขายขนมครกก็ไม่ได้ ควรสำเหนียก ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l กินข้าวกินปลา : วิถีไทยที่แท้จริง ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว” เป็นประโยคที่มีอยู่ในหลักศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี คำว่า “กินข้าว กินปลา” “ข้าวปลาอาหาร” “กับข้าวกับปลา” “เหล้ายา ปลาปิ้ง”เป็นคำพูดที่ติดปากคนไทยมานาน แสดงว่า ปลาเป็นอาหารหลักของคนไทยมาช้านานเช่นกัน เนื่องจากมีราคาถูกกว่าเนื้อสัตว์ชนิดอื่น แต่ดั้งเดิมคงรับประทานปลาน้ำจืดเป็นส่วนใหญ่ เนื่องจากจับได้ง่าย ปลาทะเลคงจะมีน้อยด้วยเหตุผลทางด้านการคมนาคม และการขนส่ง แต่เข้าใจว่าคงจะมีการแปรรูปในลักษณะต่าง ๆ เช่น การตากแห้ง รมควัน การทำเค็ม ที่รู้จักคุ้นเคยกันดีก็คือปลาทูเค็ม เป็นต้น ปลาเป็นอาหารที่ให้โปรตีนสูง มีไขมันน้อย ย่อยง่าย และมีความเหนียวน้อยกว่าเนื้อสัตว์บก สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลายประเภท ได้แก่ ต้ม นึ่ง ทอด ...
เพลินภาษานานาสาระ l สีกับชีวิตประจำวันของคนไทย สิ่งที่อยู่รอบตัวเราล้วนแต่งแต้มไปด้วยสีสัน ทั้งที่มาจากธรรมชาติ และสร้างขึ้นโดยฝีมือมนุษย์ นอกจากนี้ยังเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิต และความรู้สึกนึกคิดของเราอย่างแยกไม่ออก สี มีความสำคัญกับมนุษย์เรามากกว่าในเชิงศิลปะ แต่รวมไปถึงชีวิตประจำวันของเราทุกคน ตั้งแต่การแต่งกาย การบอกเล่าเรื่องราว การใช้เป็นสัญลักษณ์ หรือแยกแยะสิ่งต่าง ๆ ออกจากกัน ในทางจิตวิทยาสามารถส่งผลต่อความรู้สึกนึกคิด พฤติกรรม ไปจนถึงช่วยกล่อมเกลาจิตใจได้ และบางครั้งถูกใช้เปรียบเปรยเข้ากับความรู้สึกที่เป็น “นามธรรม” ในหลายวัฒนธรรมทั่วโลก สีเชื่อมโยงเข้ากับคติความเชื่อ โชคลาภ ลางร้าย ที่เห็นได้ชัด ๆ คือความเชื่อเรื่อง “สีมงคล” ที่ในบ้านเราค่อนข้างเอาจริงเอาจังกันมาก ถึงกับมีตารางสีเสื้อมงคลกันเลยทีเดียว ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l กำเนิดของคำสุภาพในสังคมไทย ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l จาก ร เรือ พายไป สู่สำนวนไทยอันหลากหลาย ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l กุศโลบายอันแยบยล ของคนไทยกับ การหวงกิน ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l วิธีคลายร้อน แบบไทย ๆ ในช่วงที่อากาศร้อน หลายคนคงหาวิธีคลายร้อน กันสารพัดแบบ แต่เคยสงสัยกันมั้ยว่า สมัยก่อนที่ไม่มีแอร์ ไม่มีพัดลมนั้น เมื่อต้องเจอกับอากาศร้อน ๆ แบบนี้ คนโบราณเขา คลายร้อน กันยังไงบ้าง วันนี้เราพร้อมจะมาไขข้อข้องใจกันในรายการ ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...