เพลินภาษานานาสาระ l นางคณิกากับบทบาทในพระพุทธศาสนา คณิกา คือ หญิงผู้ชำนาญในการขับร้องฟ้อนรำบำเรอชาย ในอินเดียโบราณถือว่าเป็นคนสำคัญเชิดหน้าชูตา ดังนางตัวท็อปของเมืองในไทย ใช้เรียกนางโสเภณี สมัย ร.5 สำนักนางโลมที่ดังสุดๆ คือสำนักยายแฟง ดังคำว่า “ยายฟักขายแตง ยายแฟงขาย__” นางได้รวมเงินสมาชิกสร้างวัดขึ้น คือวัดคณิกาผล เรื่องราวนี้เกิดขึ้นเมื่อ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว หญิงนางหนึ่งชื่อ แฟง มักเรียกกันว่า ยายแฟง เป็นเจ้าสำนักโสเภณีชื่อ “โรงยายแฟง” อยู่ที่ตรอกเต๊า ถนนเยาวราช มีศรัทธาในพุทธศาสนา จึงชวนหญิงโสเภณีในสำนักของนางเอารายได้จากการค้าประเวณีมาลงขันกันสร้างวัดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2376 วัดนี้ เดิมไม่ได้ตั้งชื่ออย่างเป็นทางการ ชาวบ้านจึงเรียกกันว่า “วัดใหม่ยายแฟง” และนับตั้งแต่สร้าง ก็ได้เปิดทำสังฆกรรมต่อมาเป็นเวลานาน จนกระทั่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสู่ราชสมบัติแล้ว ลูกหลานของยายแฟงจึงบูรณะ ...
เพลินภาษานานาสาระ l ยิ้มสร้างสุข รอยยิ้มนั้นเป็นสัญลักษณ์ที่เราใช้แทนความรู้สึกที่มีความสุขและความสนุกสนาน คนเราต่างมีเหตุผลมากมายที่จะยิ้มในแต่ละวัน ยิ้มเพื่อทักทายผู้อื่น ยิ้มเพื่อที่แสดงอารมณ์ที่รู้สึก ณ ขณะนั้น รอยยิ้มไม่ได้มอบเพียงความรู้สึกที่ดีให้กับตัวผู้ยิ้มและคนรอบข้างเท่านั้น การยิ้มยังอาจช่วยสร้างสุขภาพกาย สุขภาพจิต รวมถึงชีวิตที่ดีขึ้นในแบบที่คุณไม่รู้ตัว ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l กำเนิดกาแฟและชา ความบังเอิญที่เป็นไปได้ แม้จะเป็นเครื่องดื่มที่เกิดจากความบังเอิญ แต่มีอิทธิพลถึงขั้นก่อให้เกิดการเรียกร้องเอกราช ในขณะที่ของกินหรือเครื่องดื่มหลายชนิด เราสามารถสืบย้อนกลับไปถึงจุดเริ่มต้นได้ง่ายๆ แต่สำหรับ ‘ชา’ มันไม่ง่ายแบบนั้น เพราะจุดเริ่มต้นคลุมเครือมาก ว่ากันว่าการดื่มชาเริ่มขึ้นในประเทศจีนเมื่อกว่า 2,167 ปีก่อนคริสตกาล โดยมีเรื่องเล่าตำนานการเริ่มต้นดื่มชาหลายตำนาน บ้างก็กล่าวว่าจักรพรรดิเสินหนิงของจีนค้นพบวิธีชงชาโดยบังเอิญ เนื่องจากพระองค์เป็นทั้งบัณฑิตและนักสมุนไพรผู้รักความสะอาดเป็นอย่างมาก จะดื่มเฉพาะน้ำต้มสุกเท่านั้น วันหนึ่งขณะเสินหนิงกำลังพักผ่อนอยู่ใต้ต้นชาในป่า และกำลังต้มน้ำดื่มอยู่นั้น ปรากฏว่าลมได้พัดเอากิ่งชาร่วงหล่นลงในน้ำซึ่งใกล้เดือด สักพักก็มีกลิ่นหอมกรุ่นโชยออกมา เมื่อพระองค์เอากิ่งชาออกแล้วลองดื่มก็เกิดความรู้สึกสดชื่นกระปรี้กระเปร่า การดื่มชาก็จึงเริ่มขึ้นนับจากนั้น แถมไม่ใช่แค่ค้นพบสรรพคุณของชา เสินหนิงยังทรงค้นคว้าและทดสอบสมุนไพรชนิดต่างๆ กว่า 200 ชนิด ชาวจีนจึงนับถือว่าพระองค์เป็นบิดาแห่งแพทยศาสตร์ ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l ความพอเพียงกับการทำงาน ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l เหตุผลและวิธีรับมือ เมื่อต้องตัดเพื่อนจากความสัมพันธ์ ในวงโคจรของชีวิตเรา อาจจะมีเพื่อนสักคนหนึ่งที่เราตัดออกไปไม่ได้ ทั้งที่การกระทำของเขาขัดใจเราสุดๆ ต่อให้เรารู้ดีว่า คนเราเกิดมาร้อยพ่อพันแม่ ย่อมมีพฤติกรรมแตกต่างกันออกไปจากประสบการณ์ที่พวกเขาเคยพบเจอ แต่เมื่อเป็นเพื่อนกัน หลายครั้งก็อาจจะมีเรื่องราวที่ทำให้เรารู้สึกขัดใจกัน รู้สึกว่าเราเข้ากันไม่ได้สุดๆ แต่เราก็ตัดเพื่อนคนนี้ออกจากชีวิตไม่ได้สักที มันเป็นเพราะอะไรกันนะ เราอาจมีเพื่อนที่เราจำเป็นต้องคบเพื่อรักษาความสัมพันธ์เอาไว้ เพราะเป็นเพื่อนสนิทของเพื่อนเรา หรือแม้กระทั่งเพื่อนบางคนที่รู้จักคนมากมาย แม้เราจะขัดใจนิสัยบางอย่างของเพื่อนก็ตามที การตัดเพื่อนแบบนี้จึงอาจเป็นการเผาสะพานแห่งโอกาสในอนาคตไปด้วยก็ได้ ฉะนั้นการยอมอยู่อย่างรำคาญใจ เพื่อรักษาทั้งเบื้องหน้าแห่งสายสัมพันธ์ และเบื้องหลังแห่งโอกาส อาจเป็นทางเลือกที่หลายคนยอมทนมากกว่าจะตัดสัมพันธ์ของเราให้สะบั้นลงไปได้ . ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l บทสะท้อนสังคมจีน จากภาพยนตร์ เรื่องหลานม่า หลานม่า ถูกยกให้เป็นภาพยนตร์ที่อิ่มใจ ดูกันได้ทั้งครอบครัวอีกเรื่องหนึ่งอย่างไม่ต้องสงสัย สะท้อนเรื่องราวของครอบครัวคนไทยเชื้อสายจีน เมื่ออาม่าเข้าสู่ช่วงวาระสุดท้ายของชีวิต ลูกหลานต่างรีบทำหน้าที่ ลูกหลานที่ดี เพื่อหวังจะได้มรดกมาหล่อเลี้ยงชีวิต แม้ฟังดูเหมือนคดีฮุบสมบัติเจ้าคุณปู่ทั่วไปแบบในละครไทย แต่สุดท้ายแล้ว หลานม่า ก็จบลงอย่างอบอุ่น งดงาม พร้อม ๆ กับการสะท้อนให้เห็นปมปัญหาค่านิยมในครอบครัวไทย-จีน ที่แฝงมาในคราบของคำว่า ความกตัญญู อย่างชัดเจน เมื่อ ความกตัญญู ถูกหยิบยกขึ้นมาพูดถึงกันอีกครั้งในสังคมไทย สิ่งนี้ยังจำเป็นหรือไม่ ในวันที่สภาพสังคมที่เปลี่ยนไป ? และหากนี่คือ การแสดงความกตัญญูที่หวังสิ่งตอบแทน สิ่งนี้ยังเรียกว่ากตัญญูได้อีกหรือไม่ . ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l ตำนานของ “ศาลาโกหก” เมืองนครศรีธรรมราช ศาลาโกหก เมืองนครศรีธรรมราช ศาลาแห่งนี้นี้เป็นแบบที่ทางการยุคนั้นนิยมสร้างไว้หน้าประตูเมือง ให้เป็นที่พักของคนเดินทาง หรือมาถึงเมื่อประตูเมืองปิดแล้วเข้าเมืองไม่ได้ ก็จะมีที่พักนอน จึงเป็นที่ชุมนุมของคนเดินทางมาจากต่างอำเภอ เมื่อค่ำลงหมดภารกิจก็สังสรรค์กันก่อนจะเข้านอน ต่อมาก็มีคนหัวใสไอเดียปิ๊งเสนอขึ้นว่า เราจะมานั่งเหงาเจ่าจุกกันอยู่ทำไม หานิทานมาเล่าสู่กันฟังรอเวลาง่วงดีกว่า ตามสไตล์ของคนเมืองคอนที่เป็นนักเล่านิทาน ครั้นจะเอานิทานทั่วไปมาเล่าก็ดูจะเด็กไป อย่ากระนั้นเลย เอานิทานโกหกชวนขันมาเล่ากันดีกว่า ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l ถกตำนาน สืบที่มา หาความหมายของ มะม่วงหิมพานต์ ตามความเชื่อของคนจีน มะม่วงหิมพานต์เป็นสิ่งที่สื่อถึงความมั่งคั่ง ทองคำ และความรุ่งเรือง ในงานมงคลต่างๆ จึงต้องมีเม็ดมะม่วงหิมพานต์เป็นส่วนหนึ่งในเมนูอาหารด้วย ในช่วงขึ้นปีใหม่ของจีนหรือวันไหว้บรรพบุรุษ ก็จะขาดวัตถุดิบตัวนี้ไปไม่ได้เลย เพราะเชื่อว่าหากได้ทานในช่วงเวลาดีๆ แบบนี้ จะทำให้ชีวิตต่อจากนั้นมีแต่ความมั่งคั่ง ไม่ขาดแคลนเงินทอง ทำกิจการใดก็รุ่งเรืองยาวนาน การปลูกต้นมะม่วงหิมพานต์ไว้ในบ้าน จึงเปรียบเสมือนการมีทองคำอยู่บนที่ดิน ช่วยดึงดูดความร่ำรวยมาสู่คนในครอบครัว ทรัพย์สินที่เคยมีอยู่เดิมก็จะเพิ่มพูนยิ่งขึ้นเมื่อนำไปลงทุนต่อยอด ใครได้อาศัยผืนดินนี้ทำกินก็จะรุ่งเรือง นอกจากนี้บางพื้นที่ยังมีความเชื่อว่า ต้นมะม่วงหิมพานต์เป็นต้นไม้ศักดิ์สิทธิ์ ที่จะเลือกเติบโตในพื้นที่มงคลเท่านั้น เมื่อนำมาปลูกไว้ในบริเวณบ้าน แล้วต้นของมันมีความสมบูรณ์ เติบโตได้เร็ว และออกผลดกอย่างสม่ำเสมอ ก็หมายความว่าที่ดินนี้เป็นมงคล อยู่แล้วร่มเย็นทั้งกายและใจ ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l ทำไมคมเฒ่าคนแก่ เรียกสีน้ำเงิน ว่า สีเขียว ที่คนแก่เรียกสีน้ำเงินว่าสีเขียวเพราะเดิมคนไทยจัดสีน้ำเงินเป็นซับเซตของสีเขียวอย่าง สีเขียวขาบ หรือสีครามจะอยู่ระหว่างสีเขียวกับสีม่วง เลยทำให้เวลาเรียกรวมๆเป็นสีเขียว ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...
เพลินภาษานานาสาระ l ความทรงจำเท็จกับชีวิตประจำวัน นักจิตวิทยามีมุมมองที่แตกต่างกันเกี่ยวกับความทรงจำของมนุษย์ บ้างก็เสนอว่าความทรงจำของคนเป็นเหมือนหน่วยความจำบนฮาร์ดไดรฟ์ ไม่มีวันสูญหาย การลืมเป็นเพียงเพราะไม่สามารถเรียกคืนข้อมูลเหล่านั้นมาใช้ได้ แต่นักจิตวิทยาอีกกลุ่มหนึ่งได้แสดงให้เห็นว่า ความทรงจำของมนุษย์นั้นเปราะบางและถูกปั้นแต่งได้โดยง่าย ทุกครั้งที่เราระลึกถึงเหตุการณ์ในอดีต เราไม่ได้เรียกคืนข้อมูลแต่ทว่ากำลังสร้างความทรงจำนั้นขึ้นมาใหม่ และบางครั้งเราไม่รู้ตัวด้วยซ้ำว่าความทรงจำที่เราแน่ใจหนักหนานั้น แท้จริงแล้วเป็นความทรงจำปลอม ดำเนินรายการโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์โสภณ สาทรสัมฤทธิ์ผล ...